“Thời buổi khó khăn, phải cắt giảm chi phí tối đa, các khoản đào tạo tạm thời gác lại!”, “Công ty mình nhỏ, đào tạo xong họ lại nghỉ việc, mang kiến thức đi nơi khác thì sao?”
Trong sổ tay quản trị của nhiều doanh nghiệp SME, đào tạo và phát triển nhân sự thường được xếp vào mục “chi phí” – một khoản mục xa xỉ, dễ dàng bị cắt bỏ đầu tiên khi ngân sách eo hẹp. Họ xem đó là một hoạt động tốn kém, rủi ro và không mang lại kết quả tức thì.
Với kinh nghiệm của một kiến trúc sư, người hiểu rằng một công trình chỉ có thể trở nên vĩ đại khi đội ngũ thi công liên tục được nâng cao tay nghề để xử lý những kỹ thuật phức tạp nhất, tôi phải khẳng định: Xem đào tạo là chi phí chứ không phải đầu tư là sai lầm chiến lược thiển cận nhất. Bạn đang cố gắng vận hành một cỗ máy ngày càng phức tạp bằng một đội ngũ có kỹ năng của ngày hôm qua.
Việc bỏ qua phát triển nguồn vốn con người không phải là một hành động tiết kiệm. Đó là bạn đang tự mình bóp nghẹt năng lực đổi mới, làm suy yếu khả năng cạnh tranh và đặt một giới hạn vô hình lên tiềm năng tăng trưởng của chính doanh nghiệp mình. Bài viết này sẽ phân tích tại sao việc “tiết kiệm” chi phí đào tạo lại là một khoản đầu tư thua lỗ, và làm thế nào để biến việc phát triển con người thành một động cơ tăng trưởng mạnh mẽ nhất.
“Khoản đầu tư duy nhất mà bạn không bao giờ lỗ chính là đầu tư vào bản thân (và đội ngũ của bạn).” – Warren Buffett (diễn giải)
“Cái Chết Mòn” Của Năng Lực Cạnh Tranh: Cái Giá Của Sự Trì Trệ
Khi nhân viên của bạn không được tạo điều kiện để nâng cao kiến thức và kỹ năng, doanh nghiệp của bạn sẽ không chỉ dậm chân tại chỗ. Nó đang chết mòn một cách từ từ mà bạn không hay biết.
1. Năng Suất Lao Động Trì Trệ
Thế giới kinh doanh vận động không ngừng. Các công nghệ mới, quy trình mới, và phương pháp làm việc hiệu quả hơn ra đời mỗi ngày. Nếu đội ngũ của bạn không được cập nhật và đào tạo, họ sẽ tiếp tục làm việc theo những lối mòn cũ kỹ, kém hiệu quả. Năng suất chung của cả tổ chức sẽ dần bị tụt hậu so với các đối thủ liên tục cải tiến.
2. Mất Khả Năng Thích Ứng
Khi một sự thay đổi lớn của thị trường xảy ra (một đối thủ mới, một công nghệ đột phá, một cuộc khủng hoảng kinh tế), đội ngũ của bạn sẽ phản ứng như thế nào? Nếu không được trang bị những kỹ năng mới và một tư duy linh hoạt, họ sẽ trở nên lúng túng, sợ hãi và không có khả năng thích ứng. Doanh nghiệp của bạn sẽ trở nên cực kỳ mong manh trước những biến động.
3. “Sa Mạc” Của Sự Sáng Tạo
Sự đổi mới không đến từ những chỉ thị của cấp trên. Nó nảy mầm từ một môi trường khuyến khích học hỏi, thử nghiệm và thách thức những ý tưởng cũ. Khi nhân viên không được tiếp cận với những luồng tri thức mới, không được trau dồi kỹ năng giải quyết vấn đề, “giếng nước” sáng tạo của cả tổ chức sẽ dần cạn kiệt. Doanh nghiệp sẽ mất đi năng lực đổi mới từ chính nội bộ của mình.
4. Vòng Xoáy “Chảy Máu” Nhân Tài
Những nhân viên giỏi và có khát vọng nhất luôn khao khát được phát triển. Họ không chỉ đi làm vì lương. Nếu họ cảm thấy mình đang bị “chột” đi mỗi ngày, không học hỏi được gì mới, họ sẽ ra đi. Việc thiếu đầu tư vào đào tạo là một tín hiệu rõ ràng rằng bạn không quan tâm đến tương lai của họ, và đó là lý do chính khiến bạn liên tục mất đi những con người tài năng nhất vào tay đối thủ.
Từ “Chi Phí” Đến “Đầu Tư”: Xây Dựng Một Nền Văn Hóa Học Tập
Vậy, làm thế nào để biến đào tạo từ một khoản chi phí thành một khoản đầu tư chiến lược mang lại ROI cao? Câu trả lời nằm ở việc xây dựng một văn hóa học tập (learning culture).
Đó không phải là việc tổ chức những khóa học đắt tiền một cách ngẫu hứng. Đó là việc kiến tạo một môi trường nơi việc học hỏi, chia sẻ và phát triển bản thân trở thành một phần trong DNA của tổ chức.
- 1. Bắt đầu từ Chiến lược Kinh doanh: Đào tạo phải có mục đích. Thay vì đào tạo những kỹ năng chung chung, hãy xác định những năng lực cốt lõi mà doanh nghiệp của bạn cần để chiến thắng trong 1-3 năm tới. Chương trình đào tạo phải được thiết kế để xây dựng và củng cố những năng lực đó.
- 2. Đa dạng hóa Phương pháp Học tập: Đào tạo không chỉ là các lớp học truyền thống. Hãy tận dụng các hình thức linh hoạt và tiết kiệm chi phí hơn:
- Đào tạo nội bộ (Internal Training): Khuyến khích những nhân viên giỏi nhất chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm cho những người còn lại.
- Huấn luyện & Kèm cặp (Coaching & Mentoring): Xây dựng chương trình nơi những người đi trước dẫn dắt những người đi sau.
- Học tập trực tuyến (E-learning): Tận dụng các nền tảng học tập trực tuyến với chi phí hợp lý để nhân viên có thể tự học theo tốc độ của riêng mình.
- 3. Khuyến khích và Tưởng thưởng cho việc Học: Hãy biến việc học thành một tiêu chí để đánh giá và thăng tiến. Tưởng thưởng cho những cá nhân chủ động học hỏi và áp dụng thành công những kiến thức mới vào công việc. Hãy cho mọi người thấy rằng, tại công ty của bạn, sự phát triển của cá nhân luôn song hành với sự phát triển của tổ chức.
- 4. Lãnh đạo phải làm gương: Văn hóa học tập phải bắt nguồn từ chính những người lãnh đạo. Khi nhân viên thấy sếp của mình vẫn đang đọc sách, vẫn đang tham gia các khóa học, và vẫn luôn cởi mở với những ý tưởng mới, họ sẽ được truyền cảm hứng để làm điều tương tự.
Mondialbrand: Kiến Tạo Những Thương Hiệu Phát Triển Bằng Trí Tuệ Tập Thể

Tại Mondialbrand, với vai trò là “Kiến trúc sư Kiến tạo Giá trị Kinh doanh Bền vững”, chúng tôi tin rằng tài sản quý giá nhất của một doanh nghiệp không nằm ở nhà xưởng hay máy móc, mà nằm ở trí tuệ và năng lực của đội ngũ con người. Một thương hiệu vĩ đại phải được vận hành bởi những con người vĩ đại.
Thương hiệu nhà tuyển dụng không chỉ là những lời hứa hẹn khi phỏng vấn, mà còn là cam kết về sự phát triển sau khi nhân viên đã gia nhập.
- Chúng tôi tích hợp Năng lực Tổ chức vào Chiến lược Thương hiệu: Trong giai đoạn “Thẩm thấu Chiến lược”, chúng tôi không chỉ phân tích thị trường bên ngoài, mà còn phân tích sâu sắc về “sức khỏe” của tổ chức bên trong. Một chiến lược tái định vị thương hiệu hay thâm nhập thị trường mới sẽ đòi hỏi những năng lực gì từ đội ngũ? Chúng tôi sẽ cùng bạn xác định những “khoảng trống” kỹ năng đó và đưa ra gợi ý về lộ trình phát triển con người song song với phát triển thương hiệu.
- Xây dựng Thương hiệu là xây dựng Văn hóa: Một thương hiệu mạnh không thể tồn tại trong một môi trường làm việc trì trệ. Khi chúng tôi cùng bạn xây dựng một thương hiệu có tầm nhìn và đầy tham vọng, chúng tôi cũng đang gián tiếp đặt ra một yêu cầu về một nền văn hóa học tập và không ngừng cải tiến để có thể thực thi được tầm nhìn đó.
- Chúng tôi là Đối tác Tích hợp: Chúng tôi không chỉ đưa ra chiến lược rồi bỏ đi. Chúng tôi đồng hành cùng đội ngũ của bạn trong quá trình thực thi. Qua đó, chúng tôi không chỉ chuyển giao sản phẩm, mà còn chuyển giao tri thức, giúp đội ngũ của bạn trưởng thành hơn sau mỗi dự án.
Sự Lựa Chọn Của Bạn: Một Đội Ngũ “Thợ Lành Nghề” Hay Một Đội Ngũ “Nghệ Nhân”?
Một đội ngũ “thợ lành nghề” có thể thực hiện tốt những công việc của ngày hôm qua. Nhưng chỉ có một đội ngũ “nghệ nhân” – những người liên tục được mài giũa, học hỏi và nâng cao tay nghề – mới có thể kiến tạo nên những kiệt tác của ngày mai.
Đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân sự không phải là một lựa chọn. Đó là một yêu-cầu-bắt-buộc để tồn tại và chiến thắng trong một thế giới không ngừng thay đổi.
Bạn có đang cảm thấy đội ngũ của mình đang bị tụt hậu so với tốc độ phát triển của thị trường? Bạn muốn biến việc phát triển con người thành một lợi thế cạnh tranh sắc bén?
Hãy bắt đầu bằng việc xây dựng một chiến lược. Mondialbrand mời bạn tham gia một “Buổi Workshop Xây Dựng Văn Hóa Học Tập & Phát Triển”. Chúng tôi sẽ cùng bạn phân tích các mục tiêu kinh doanh, xác định những năng lực cốt lõi cần xây dựng, và phác thảo một lộ trình đào tạo và phát triển thực tế, hiệu quả và phù hợp với văn hóa doanh nghiệp của bạn.