Bản kế hoạch 5 năm của bạn có còn giá trị khi thị trường thay đổi sau mỗi 5 tháng? Quy trình phê duyệt nhiều cấp của bạn có đang là rào cản khiến bạn bỏ lỡ những cơ hội vàng? Đội ngũ nhân tài của bạn có đang bị kìm hãm sự sáng tạo bởi một cấu trúc quản lý cứng nhắc từ trên xuống không?
Nếu những câu hỏi này khiến bạn trăn trở, rất có thể “hệ điều hành” lãnh đạo của bạn đã không còn tương thích với một môi trường kinh doanh được định nghĩa bởi sự biến động, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ (VUCA).
- Nhà sáng lập công nghệ đang phải đối mặt với các đối thủ cạnh tranh mới xuất hiện mỗi ngày và những đột phá công nghệ liên tục. Tốc độ là tất cả.
- CEO doanh nghiệp xuất khẩu phải đối phó với những biến động khó lường về chuỗi cung ứng, chính sách thương mại và thị hiếu của người tiêu dùng toàn cầu.
Trong bối cảnh đó, mô hình lãnh đạo truyền thống kiểu “chỉ huy và kiểm soát” (command and control), nơi lãnh đạo là người ra mọi quyết định và nhân viên chỉ việc tuân theo, đã trở thành một “gông cùm” níu chân sự phát triển. Nó quá chậm, quá cứng nhắc và bóp nghẹt sự sáng tạo.
Đã đến lúc cần một bản nâng cấp. Đã đến lúc cài đặt một “hệ điều hành” mới: Lãnh đạo Linh hoạt (Agile Leadership).
“In a world that’s changing really quickly, the only strategy that is guaranteed to fail is not taking risks.” – Mark Zuckerberg
Cuộc cách mạng về tư duy: Từ “Người Chỉ huy” đến “Người Làm vườn”
Để hiểu về Lãnh đạo Linh hoạt, hãy hình dung về một sự thay đổi trong vai trò.
- Nhà lãnh đạo truyền thống giống như một “người chỉ huy” trên chiến trường. Họ có bản đồ, ra mệnh lệnh và kỳ vọng binh lính tuân thủ răm rắp. Mô hình này hiệu quả trong một môi trường ổn định và có thể dự báo được.
- Nhà lãnh đạo linh hoạt lại giống như một “người làm vườn” chuyên nghiệp. Họ không ra lệnh cho cái cây phải lớn lên. Thay vào đó, họ kiến tạo một môi trường tốt nhất – cung cấp đất đai màu mỡ (nguồn lực), ánh sáng (tầm nhìn), nước (sự tin tưởng) và loại bỏ cỏ dại (những rào cản) – để cái cây (đội ngũ) có thể tự phát triển một cách khỏe mạnh và đạt được tiềm năng cao nhất.
Đây không chỉ là một sự thay đổi về phong cách. Đây là một sự thay đổi về bản chất, một triết lý được xây dựng trên niềm tin rằng những ý tưởng tốt nhất và những giải pháp đột phá nhất thường đến từ những người gần gũi nhất với vấn đề.
Tại sao “hệ điều hành” này lại là tương lai của B2B?
- Tăng tốc độ ra quyết định và hành động: Bằng cách trao quyền cho các đội nhóm nhỏ, tự chủ, các quyết định được đưa ra nhanh hơn tại nơi có đầy đủ thông tin nhất, giúp doanh nghiệp phản ứng tức thì với các cơ hội và thách thức.
- Nâng cao sự sáng tạo và gắn kết: Khi nhân viên được tin tưởng, được trao quyền và nhìn thấy tác động trực tiếp từ công việc của mình, mức độ gắn kết và động lực sáng tạo của họ sẽ tăng vọt. Đây là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân nhân tài.
- Tăng khả năng chống chịu trước biến động: Một tổ chức linh hoạt không phải là một kim tự tháp cứng nhắc dễ dàng sụp đổ. Nó giống như một mạng lưới phi tập trung, có khả năng thích ứng, học hỏi và tái cấu trúc nhanh chóng trước mọi cú sốc từ thị trường.
“Bản vẽ kiến trúc” của một Nhà Lãnh đạo Linh hoạt
Trở thành một nhà lãnh đạo linh hoạt không có nghĩa là buông lỏng quản lý. Ngược lại, nó đòi hỏi một bộ nguyên tắc và kỹ năng còn cao hơn, tập trung vào ba trụ cột chính.
1. Trao quyền & Tin tưởng: Giao “Bài toán”, không phải “Lời giải”
- Tư duy cốt lõi: Vai trò của người lãnh đạo không phải là có tất cả câu trả lời, mà là đặt ra những câu hỏi đúng và xác định rõ “bài toán” cần giải quyết (mục tiêu, kết quả cần đạt được). Việc tìm ra “lời giải” (cách thức thực hiện) là trách nhiệm của đội ngũ.
- Biểu hiện trong hành động:
- Xác định mục tiêu rõ ràng (Clarity of Purpose): Cung cấp một [tầm nhìn] và các mục tiêu chiến lược rõ ràng để đội ngũ biết họ đang đi về đâu.
- Trao quyền sở hữu (Delegate Ownership): Giao cho đội ngũ toàn quyền quyết định về cách thức thực hiện công việc trong phạm vi của họ.
- Xây dựng sự an toàn tâm lý (Psychological Safety): Tạo ra một môi trường nơi mọi người dám thử nghiệm, dám thất bại và dám nói lên ý kiến của mình mà không sợ bị trừng phạt.
2. Thích ứng & Học hỏi: Xem Thất bại là “Dữ liệu”
- Tư duy cốt lõi: Trong một môi trường phức tạp, không một kế hoạch nào là hoàn hảo. Kế hoạch không phải là một văn bản bất biến, mà là một giả thuyết cần được kiểm chứng liên tục. Thất bại không phải là dấu chấm hết, nó là một nguồn dữ liệu quý giá để học hỏi và điều chỉnh.
- Biểu hiện trong hành động:
- Vận hành theo các chu kỳ ngắn (Short Iterations): Thay vì các dự án kéo dài hàng năm, hãy chia nhỏ công việc thành các chu kỳ ngắn (sprints), thường là 2-4 tuần. Cuối mỗi chu kỳ, đội ngũ sẽ cùng nhìn lại, học hỏi và điều chỉnh cho chu kỳ tiếp theo. Đây chính là cách các [Agile Pod] của chúng tôi vận hành.
- Ưu tiên phản hồi nhanh (Fast Feedback): Tạo ra các vòng lặp phản hồi nhanh chóng từ khách hàng và dữ liệu thực tế để liên tục kiểm chứng các giả định.
- Tư duy “Good enough for now, safe enough to try”: Khuyến khích hành động và thử nghiệm thay vì chờ đợi một giải pháp hoàn hảo không bao giờ tới.
3. Minh bạch & Giao tiếp: Mặc định là “Mở”
- Tư duy cốt lõi: Lòng tin chỉ có thể được xây dựng trên nền tảng của sự minh bạch. Khi thông tin được chia sẻ cởi mở, mọi người sẽ có đủ bối cảnh để đưa ra quyết định tốt hơn và cảm thấy mình là một phần của một mục tiêu chung.
- Biểu hiện trong hành động:
- Chia sẻ thông tin rộng rãi: Mặc định chia sẻ các thông tin về chiến lược, kết quả kinh doanh, và cả những thách thức với toàn bộ đội ngũ.
- Giao tiếp thường xuyên và đa chiều: Sử dụng các buổi họp ngắn hàng ngày (daily stand-ups), các buổi họp review định kỳ, và các công cụ giao tiếp trực tuyến để đảm bảo dòng thông tin luôn được lưu thông.
- Lắng nghe tích cực: Người lãnh đạo linh hoạt dành nhiều thời gian để lắng nghe ý kiến từ đội ngũ hơn là để chỉ thị.
Kết luận: Lãnh đạo Linh hoạt không phải là một lựa chọn, đó là một sự tiến hóa
Trong một thế giới không ngừng biến đổi, sự cứng nhắc đồng nghĩa với cái chết. Lãnh đạo Linh hoạt không phải là một “trend” quản trị nhất thời. Nó là một sự tiến hóa tất yếu, một sự thích ứng cần thiết để các doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển.
Việc chuyển đổi sang mô hình này không phải là một hành trình dễ dàng. Nó đòi hỏi sự dũng cảm của người lãnh đạo để từ bỏ quyền kiểm soát tuyệt đối, sự kiên nhẫn để xây dựng một văn hóa tin tưởng, và một cam kết không ngừng nghỉ với việc học hỏi và cải tiến.
Tại Mondialbrand, chúng tôi không chỉ tin vào triết lý này, chúng tôi đang sống cùng nó mỗi ngày thông qua mô hình vận hành [Agile Pods] và [quy trình làm việc 5 bước] minh bạch. Chúng tôi hiểu rằng, để xây dựng một [thương hiệu B2B] linh hoạt và có sức sống, nó phải được dẫn dắt bởi một tư duy lãnh đạo tương ứng. [Chiến lược thương hiệu] và văn hóa doanh nghiệp phải là một thể thống nhất.
“Hệ điều hành” của bạn đã sẵn sàng cho tương lai chưa?
Nếu bạn cảm thấy đã đến lúc cần một sự thay đổi trong cách thức lãnh đạo để giải phóng tiềm năng của đội ngũ và giúp doanh nghiệp thích ứng nhanh hơn với thị trường, một cuộc đối thoại chiến lược là bước đi đầu tiên.
Hãy bắt đầu một cuộc đối thoại về việc kiến tạo tương lai của bạn.
Chúng tôi sẽ lắng nghe những thách thức của bạn, chia sẻ kinh nghiệm của chúng tôi, và cùng bạn phác thảo một lộ trình để xây dựng một văn hóa và phong cách lãnh đạo không chỉ giúp bạn quản lý hiện tại, mà còn dẫn dắt doanh nghiệp của bạn đến một tương lai thành công và bền vững.
